کاهش تولید خودروی ایران؛ توقف مدلهای قدیمی و حرکت بهسوی برقیسازی
خلاصه مقاله
آخرین دادههای رسمی نشان میدهد تولید خودرو در ایران طی سال مالی منتهی به پایان فروردین با کاهش قابلتوجهی همراه بوده است. هرچند ایرانخودرو اندکی رشد تولید ثبت کرده، اما افت آمار سایپا و پارسخودرو در مجموع باعث کاهش تولید کل شده است.
بر اساس گزارشهای منتشرشده، سه خودروساز بزرگ کشور شامل ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو در مجموع ۸۹۷ هزار و ۶۲۷ دستگاه خودروی سواری تولید کردهاند؛ رقمی که نسبت به سال گذشته ۲٫۳۸ درصد کاهش نشان میدهد.
عملکرد خودروسازان
سایپا
سایپا بیشترین افت را تجربه کرده است. تولید این شرکت از ۲۸۳ هزار و ۶۱۵ دستگاه در سال گذشته به ۲۵۶ هزار و ۹۷۱ دستگاه کاهش یافته؛ افتی که نشان میدهد سایپا در مرحله گذار بین حذف برخی مدلهای قدیمی، مشکلات تأمین قطعات و آمادهسازی برای تولید محصولات جدید قرار دارد.ایرانخودرو (IKCO)
در نقطه مقابل، ایرانخودرو با تولید ۵۳۷ هزار و ۴۲۹ دستگاه توانسته رشد جزئی اما مثبت ثبت کند. این افزایش نتیجه عرضه مدلهای جدیدتر، بهبود نسبی خطوط تولید و تمرکز بر خودروهای اقتصادیتر بوده است.پارسخودرو
این شرکت همچنان در مسیر نزولی قرار گرفته و سهم آن در کاهش تولید کل کشور محسوس است.
علتهای احتمالی کاهش تولید
کارشناسان چند عامل را در افت آمار تولید دخیل میدانند:
حذف و توقف تولید برخی مدلهای قدیمی که دیگر امکان ادامه تولید آنها به دلیل استانداردهای جدید، قیمت تمامشده یا محدودیت قطعات وجود ندارد.
تمرکز صنعت خودرو بر پروژههای برقیسازی که باعث شده بخشی از منابع تولید و سرمایهگذاری به سمت توسعه فناوریهای جدید هدایت شود.
چالشهای اقتصادی و نوسانات ارزی که تأمین قطعات CKD و مواد اولیه را دشوارتر کرده است.
سیاستهای قیمتگذاری و سودآوری پایین برخی محصولات که تولید آنها را برای خودروسازان غیرجذاب کرده است.
نقش سیاستهای صنعتی جدید
وزارت صمت طی یکسال اخیر چندین بار بر برقیسازی ناوگان آینده تأکید کرده و از خودروسازان خواسته است بخشی از ظرفیت تولید خود را به خودروهای هیبریدی و تمامالکتریکی اختصاص دهند. این تغییر رویکرد، گرچه بلندمدت است، اما در کوتاهمدت باعث کندی روند تولید برخی خطوط شده است.
جمعبندی
کاهش حدود ۲٫۵ درصدی تولید خودرو در ایران شاید در نگاه اول کوچک بهنظر برسد، اما ترکیب این کاهش با تغییرات ساختاری در صنعت خودرو پیام مهمی دارد: صنعت خودرو در حال عبور از یک دوره انتقالی است؛ دورهای که توقف محصولات قدیمی، تلاش برای بهروزرسانی فناوری و برنامهریزی برای تولید خودروهای برقی در آن نقش اصلی دارد.
اگر این مسیر با ثبات اقتصادی و برنامهریزی دقیق همراه شود، صنعت خودرو میتواند در سالهای آینده از رکود تولید عبور کند و با محصولات جدید بار دیگر به رشد برسد